Image

ਜੇ ਕੋਈ ਸਰਕਾਰ ਘੱਟ ਸਾਖਰਤਾ, ਘੱਟ ਤਨਖ਼ਾਹਾਂ, ਕਮਜ਼ੋਰ ਸਿਹਤ ਸਹੂਲਤਾਂ ਅਤੇ ਉੱਚ ਸਿੱਖਿਆ ਦੀ ਘੱਟ ਪਹੁੰਚ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਵੱਡੀ ਜਿੱਤ ਹਾਸਲ ਕਰ ਲੈਂਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਕੀ ਇਹ ਭਲਾਈ ਯੋਜਨਾਵਾਂ ਦੀ ਤਾਕਤ ਹੈ ਜਾਂ ਰਾਜ ਦੀ ਪੱਠ-ਪੋਸ਼ਤ ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਕਿਸਮ ਦੀ ਗ੍ਰਾਹਕ-ਵਰਗ ਸਿਆਸਤ ਦੇ ਉਭਾਰ ਨੂੰ ਦੇਖ ਰਹੇ ਹਾਂ, ਜਿੱਥੇ ਗਰੀਬਾਂ ਨੂੰ ਸਿੱਧੇ ਲਾਭ ਦੇ ਬਦਲੇ ਮਤਾਂ (ਵੋਟਾਂ) ਨਾਲ ਤੋਲਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ?

Review - DEKHO

A) ਭਲਾਈ ਯੋਜਨਾਵਾਂ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਅਸਲ ਫ਼ਾਇਦਾ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ, ਇਸ ਲਈ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਸਮਰਥਨ ਮਿਲਦਾ ਹੈ।

B) ਇਹ ਇੱਕ ਆਧੁਨਿਕ ਗ੍ਰਾਹਕ-ਵਰਗ ਰਣਨੀਤੀ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਰਾਜ ਮਤ (ਵੋਟਾਂ) ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ ਸਥਾਨਕ ਦਲਾਲਾਂ ਦੀ ਥਾਂ ਖੁਦ ਲੈ ਲੈਂਦਾ ਹੈ।

C) ਇਹ ਦੋਵੇਂ ਹਨ, ਕੁਝ ਅਸਲੀ ਰਾਹਤ ਅਤੇ ਚੋਣਾਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਯੋਜਨਾਵਾਂ ਦੀ ਸਹੀ ਸਮੇਂ ‘ਤੇ ਵਰਤੋਂ।

D) ਬਿਹਾਰ ਦੀ ਰਾਜਨੀਤੀ ਵਿੱਚ ਵਿਕਾਸ ਸੂਚਕਾਂ ਦੀ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਪਛਾਣ-ਆਧਾਰਿਤ ਰਾਜਨੀਤੀ ਅਤੇ ਗਠਜੋੜਾਂ ਦੀ ਵਧੀਕ ਭੂਮਿਕਾ ਹੈ।

Do you want to contribute your opinion on this topic?
Download BoloBolo Show App on your Android/iOS phone and let us have your views.
Image

If a Government facing low literacy rates, poor wages, weak healthcare and limited access to higher education can still win decisively, are we witnessing the power of welfare, or the rise of a new kind of state-backed clienteles’ where the poor are directly traded benefits for ballots?

Learn More
Image

अगर कोई सरकार कम साक्षरता, कम वेतन, कमजोर स्वास्थ्य व्यवस्था और उच्च शिक्षा की सीमित पहुंच जैसी गंभीर चुनौतियों के बावजूद बड़ी जीत हासिल कर लेती है, तो क्या यह कल्याण योजनाओं की ताकत है या फिर राज्य-प्रायोजित उस नए तरह के ग्राहक वर्ग का संकेत है, जिसमें गरीबों को सीधे लाभ देकर वोट लिए जाते हैं?

Learn More
Image

ਜੇ ਬਿਹਾਰ ਚੋਣਾਂ ਨੇ ਨਿਰਦਈ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਦਿਖਾ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਵਿਰੋਧੀ ਗਠਜੋੜ ਆਪਣੇ ਹੰਕਾਰ, ਕਮਜ਼ੋਰ ਇੰਤਜ਼ਾਮ ਅਤੇ ਸੰਗਠਨਕ ਕਮਜ਼ੋਰੀ ਦੇ ਭਾਰ ਹੇਠ ਦੱਬ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਭਾਜਪਾ ਨੇ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਰਣਨੀਤੀਆਂ ਬਦਲੀਆਂ ਅਤੇ ਨੀਤੀਸ਼ ਕੁਮਾਰ ਨੇ ਆਪਣੀ ਮਹੱਤਤਾ ਮੁੜ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ, ਤਾਂ ਇਸ ਹਾਰ ਵਿੱਚ ਰਾਹੁਲ ਗਾਂਧੀ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਸਮਝਿਆ ਜਾਵੇ? ਕੀ ਉਹ ਸੱਚਮੁੱਚ ਗਠਜੋੜ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ, ਸਿਰਫ਼ ਆਪਣੀ ਨਿੱਜੀ ਛਵੀ ਸੁਧਾਰ ਰਹੇ ਸਨ ਜਾਂ ਅਣਜਾਣੇ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਐਸੇ ਗਠਜੋੜ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾ ਰਹੇ ਸਨ ਜੋ ਅਨੁਸ਼ਾਸਨ, ਨਿਮਰਤਾ ਅਤੇ ਜ਼ਮੀਨੀ ਤਾਲਮੇਲ ’ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਸੀ ਤੇ ਜਿਸ ਨੂੰ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਕਦੇ ਗੰਭੀਰ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਹੀ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ?

Learn More
Image

If the Bihar election has brutally exposed how the Opposition collapsed under its own arrogance, alliance mismanagement and organizational vacuum, while the BJP adapted swiftly and Nitish Kumar rebuilt his relevance, then how should Rahul Gandhi’s role be understood in this defeat? Was he attempting to lead an alliance, merely boosting his personal profile, or unintentionally sabotaging a coalition that depended on discipline, humility, and ground-level coordination that he never bothered to build?

Learn More
Image

अगर बिहार चुनाव ने बेरहमी से दिखा दिया है कि विपक्ष अपने ही अहंकार, गठबंधन अव्यवस्था और संगठनात्मक कमजोरी के बोझ तले ढह गया, जबकि दूसरी तरफ भाजपा ने तेजी से रणनीति बदली और नीतीश कुमार ने अपनी प्रासंगिकता वापस हासिल की, तो इस हार में राहुल गांधी की भूमिका को कैसे समझा जाए? क्या वे गठबंधन का नेतृत्व करने की कोशिश कर रहे थे, सिर्फ अपनी व्यक्तिगत छवि चमका रहे थे या अनजाने में एक ऐसे गठबंधन को नुकसान पहुँचा रहे थे जो अनुशासन, विनम्रता और ज़मीनी स्तर की तालमेल पर टिका था, जिसे उन्होंने कभी गंभीरता से गढ़ा ही नहीं?

Learn More
...